حسام الدین شفیعیان

«علیرضا خمسه» دو سال پیاپی است که در مجموعه های نوروزی بازی و هر سال شخصیتی جدید را خلق می کند. نوروز امسال او در مجموعه «پایتخت» نقش«باباپنجعلی» را به خوبی ایفا کرد. پیرمرد ساده مازندرانی که فراموشی دارد و کم حرف است.او می گوید: «این شخصیت ما به ازای بیرونی زیادی دارد. بعد از پخش مجموعه «پایتخت»بارها شنیده ام که خیلی ها در جامعه، این نوع شخصیت ها را «پنجعلی» صدا می زنند.چهره دوست داشتنی «بابا پنجعلی» با آن گریم متفاوت و خاص، عینک ته استکانی و دندان های مصنوعی تا مدت ها در ذهن خواهد ماند.در فرصتی که دست داد با علیرضا خمسه ، گفت وگویی داشتیم.

*گویا بعد از بازی در مجموعه تلویزیونی «پایتخت» سر یک فیلم سینمایی رفتید.

**بله، فردای پایان فیلم برداری سریال «پایتخت»، سر فیلم برداری فیلم سینمایی« سلام بر فرشتگان» رفتم. کارگردانی این فیلم را «اژدری» بر عهده دارد که نخستین تجربه فیلم سازی اش محسوب می شود.«سلام بر فرشتگان» برای کودکان و نوجوانان ساخته می شود و علاوه بر من خانم ها «شمسی فضل الهی» ، «ماه چهره خلیلی» و دو کودک در آن بازی می کنند.

*به خاطر متفاوت بودن نقش «بابا پنجعلی» بازی در مجموعه «پایتخت» را پذیرفتید یا موفقیت های «سیروس مقدم» در مجموعه سازی دلیل پذیرش این نقش بود؟

** به نظرم «پنجعلی» نقشی بود که با وجود کم حجم بودن، از شخصیت های تاثیرگذار بود و برای بازیگر جای کار داشت. علاوه بر آن گروهی تئاتری در «پایتخت» در کنار هم بودیم که با یکدیگر مشورت می کردیم و پیشنهادهای مختلفی به هم می دادیم.سبک و سنگین می کردیم و حاصل آن هم کاری جدید بود.

*«بابا پنجعلی» نمونه بارز یک پیرمرد ساده مازندرانی با پیچیدگی های خاص خود بود. این شخصیت را چگونه خلق کردید؟

** طرح اولیه این شخصیت در فیلم نامه وجود داشت. از این رو هر بازیگری این نقش را بازی می کرد، به شیوه خودش «بابا پنجعلی» را از کار درمی آورد. منتهی عقیده «سیروس مقدم» به عنوان کارگردان این بود که بهترین گزینه برای ایفای این نقش «علیرضا خمسه» است. به همین دلیل از من دعوت کرد که نقش « باباپنجعلی» را بازی کنم. به طور حتم گزینه های دیگری هم بود که آن ها هم «باباپنجعلی »های دیدنی و خاص خود را از کار در می آوردند.?? درصد از خصوصیات این شخصیت در طول کار و با کمک کارگردان و بازیگران نقش مقابلم به این شکل شیرین و دوست داشتنی درآمد.با «محسن تنابنده» به عنوان نویسنده کار، درباره این نقش مشورت و چالش داشتیم.

*در پروراندن شخصیت چه شناسنامه ای برای «باباپنجعلی» در نظر گرفتید؟

**این شخصیت ما به ازای بیرونی زیادی دارد. در جامعه افراد مسن بسیاری را دیده ام که به همین میزان سکوت می کنند، فراموشی دارند، ساده دل هستند و در خانواده مورد تکریم و احترام قرار می گیرند. نمونه های بیرونی «باباپنجعلی» در جامعه زیاد است. بارها در گوشه و کنار، بعد از پخش مجموعه «پایتخت» شنیدم که خیلی ها در جامعه این گونه شخصیت ها را «باباپنجعلی» صدا می زنند این نوع آدم ها دچار فراموشی شد ه اند ولی در خانواده جایگاه خوبی دارند. مانند زندگی شهری نیست که آن ها را در خانه سالمندان بگذارند. چون باور خانواده ای ایرانی بر این است که آن ها برکت زندگی شان هستند.

*روابط بین شخصیت ها در« پایتخت » خیلی خوب و واقعی درآمده بود. برای درآوردن این روابط چه قدر با «محسن تنابنده» به عنوان بازیگردان تمرین داشتید؟

**بخش عمده کار ما صرف تصویربرداری نمی شد بلکه صرف دورخوانی و درآوردن این روابط می شد.در این مجموعه خانواده ای به تصویر کشیده شد که برخلاف همه مشکلاتی که دارند، به یکدیگر وابسته و علاقه مندند- همین تکیه گاه است که موفق می شوند مسائل پیرامون خود را حل کنند.

*با توجه به فشردگی کار، «پایتخت» نیازی به بازیگردان داشت؟

**«محسن تنابنده» به متن اشراف کامل داشت و کار بازیگردانی را به خوبی اجرا می کرد. نیاز بود که او در کنار کارگردان به گروه کمک کند. هسته مرکزی گروه تئاتری بود یعنی«تنابنده»، «مهران فر» و «ریما رامین فر» از بچه های تئاتر هستند. ما در تئاتر یاد گرفته ایم که دورخوانی و تحلیل شخصیت، نقش، دیالوگ و بده بستان داشته باشیم و لحظات موجود در متن را خلق کنیم. همه این ها کمک کرد که این گروه تئاتری در کنار هم، به یک تجربه مشترک و خوبی برسد.

*پس می توان گفت بخشی از موفقیت مجموعه پایتخت مرهون تئاتری بودن بازیگران و استفاده از تجربه های شان در این حرفه است.

**همین طور است. به طور معمول بازیگران سینما یا تلویزیون حوصله این همه جدل را ندارند. چون سرصحنه می پرسند که دیالوگ های شان چیست. ولی در تئاتر بازیگران درباره متن و شخصیت، ساعت های طولانی بحث و جدل می کنند.

*«سیروس مقدم» یکی ازمجموعه سازهای موفق تلویزیون در چند سال اخیر است. کار با او را چگونه دیدید؟

**وی با تجربه هایی که به دست آورده است، اجازه می دهد بازیگر احساس کند کار مال اوست و در آن مشارکت داشته باشد. مقدم مانند برخی از کارگردان ها نیست که بازیگر فقط حرف او را اجرا کند. او به پیشنهادهای مختلف بازیگران گوش می دهد و آن چه را که به نفع کار است می پذیرد و اجرا می کند.

*در «پایتخت» گریم سنگینی داشتید، لثه و دندان مصنوعی و عینک ته استکانی، اذیت نشدید؟

**اگرچه گریمم سنگین بود اما در رسیدن به نقش کمکم کرد. یعنی دشواری گریم در نهایت به خلق شخصیت «باباپنجعلی» منجر شد. نقش «بابا پنجعلی» با تمام دشواری هایش، برایم شیرین بود.بی شک گریم نقش مهمی در خلق شخصیت دارد. باید به آن شکل گریم می شدم تا این شخصیت خلق می شد.

*بازی در کار مناسبتی چه دشواری هایی برای تان داشت؟

**مهم ترین مشکلی که داشتیم کمبود وقت بود. یعنی باید حداقل ? ماه برای تولید این مجموعه زمان صرف می شد که در نهایت در مدت ? ماه ونیم فیلم برداری شد. این فشردگی سبب شد همه خسته شوند و با خستگی و کوفتگی به خانه می رفتیم. تنها وقتی که پخش مجموعه «پایتخت» آغاز و با واکنش مثبت مردم روبه رو شد، اندکی از خستگی های مان فروکش کرد.

/خراسان/

...................................................................................